Zielony Nowy Ład (Green New Deal, GND) w ostatnich miesiącach stał się bardzo często poruszanym przez media tematem. W tym tygodniu zrobiło się o nim głośno, ponieważ kontrolowany przez Partię Republikańską Senat USA odrzucił niewiążącą prawnie uchwałę w tej sprawie. Ponieważ wyścig kandydatów na prezydenta Stanów Zjednoczonych zaczyna stopniowo przyspieszać, a wywołana działaniami człowieka zmiana klimatu postępuje, GND z pewnością będzie przedmiotem wielu debat. Ale czy wszyscy wiedzą, czym tak naprawdę jest Zielony Nowy Ład, dlaczego wzbudza taki wiele kontrowersji i jakie potencjalnie negatywne skutki może za sobą pociągnąć?

Jak na razie GND to tylko koncept inspirowany Nowym Ładem prezydenta USA Franklina Roosevelta, który wzywał do odejścia od paliw kopalnych na rzecz w 100% odnawialnych źródeł energii celem redukcji emisji gazów cieplarnianych i walki ze zmianą klimatu. Wprawdzie nie stworzono jeszcze konkretnego projektu legislacyjnego, ale członkini Izby Reprezentantów z Nowego Jorku i główna sponsorka Alexandria Ocasio-Cortez zaproponowała liczne rozwiązania w zakresie polityki, w tym gruntowne zmiany w infrastrukturze energetyki solarnej, wiatrowej i hydroelektrycznej, a także sieciach elektrycznych oraz systemie transportowym. Zielony Nowy Ład przewiduje również gwarancję pracy i uniwersalną opiekę medyczną. Ostateczny kształt uchwały jest wciąż w fazie projektowania, zatem możliwe, że w przyszłości dodane zostaną m.in. zachęty do budowania elektrowni atomowych czy podatek od emisji dwutlenku węgla.

© Dimitri Rodriguez via Flickr

Żadna dyskusja o Nowym Zielonym Ładzie nie jest kompletna bez omówienia Nowoczesnej Teorii Pieniądza (Modern Monetary Theory, MMT). Zgodnie z założeniami MMT wydatki organów państwowych, na przykład rządu federalnego Stanów Zjednoczonych, nie powinny być ograniczone wpływami podatkowymi, ale realnymi zasobami. GND nie zakłada pobierania podatków, a jego zwolennicy przekonują, że do dyspozycji jest jeszcze dużo niewykorzystanych zasobów. Środki potrzebne do zrealizowania wszystkich wytycznych Zielonego Nowego Ładu wynoszą aż 90 mld dolarów, ale oczekuje się, że program powstrzyma wzrost inflacji.

Uchwała spotkała się z krytyką polityków zarówno konserwatywnych, jak i centrowych. Centrum potępia wysoką cenę i brak rozwiązań opartych na zaawansowanych technologiach takich jak energetyka wodorowa. Eksperci z Fox News (FOXA  ) fałszywie przekonują, że GND zakaże krów, burgerów i samolotów, choć w dokumencie nie było o tym wzmianki. Prezydent USA Donald Trump powiedział, że w kampanii wyborczej w 2020 roku marzy mu się walka z Ocasio-Cortez i Zielonym Nowym Ładem. Jeśli chodzi o drugą stronę amerykańskiej polityki, przynajmniej pięciu demokratycznych kandydatów na prezydenta wyraziło wsparcie dla proponowanych zmian, a wszyscy zdają sobie sprawę, że należy podjąć walkę ze skutkami zmiany klimatu.

Znaczna część amerykańskich wyborców także popiera GND, gdyż zakłada wprowadzenie uniwersalnej opieki medycznej oraz różnych "zielonych" innowacji. Czas odgrywa tutaj kluczową rolę. Naukowcy prowadzący badania dla ONZ ostrzegają, że zmiana klimatu będzie miała nieodwracalny wpływ na życie na Ziemi już za 12 lat. Właśnie dlatego Zielony Nowy Ład będzie jedną z najbardziej kontrowersyjnych kwestii podczas nadchodzących wyborów prezydenckich w Stanach Zjednoczonych.

Autor nie posiada pozycji w żadnym z wymienionych wyżej papierów wartościowych.