Giełdy amerykańskie w porównaniu np. do polskiej GPW, poza, co oczywiste, skalą, w znacznej większości przypadków pozwalają grać akcje spółek na spadek ceny. Jeśli kiedykolwiek chciałbyś zarabiać na gorszych czasach firmy, uprawianie tzw. krótkiej sprzedaży może być opłacalnym - choć ryzykownym - sposobem inwestowania.
Sam fakt, że na rynku giełdowym panuje od dekady hossa, wcale nie oznacza, że akcje wszystkich spółek bez wyjątku podnoszą swoją wartość. Spółki prowadzą różne biznesy, które są bardziej lub mniej podatne na otoczenie gospodarcze, realizują udane lub nie projekty, ciągle ewoluują goniąc za zmieniającymi się trendami. Zawsze w puli spółek z danego sektora pojawią się maruderzy, którzy nie dostosowują się do panującego klimatu, odwracają trendy i zaczynają dołować. Jeśli chcesz zarabiać na odwróconym trendzie pieniądze, gdy wartość spada, musisz użyć strategii zwanej krótką sprzedażą (short selling).
Short selling to w istocie pożyczenie akcji od kogoś, kto jest właścicielem akcji danej spółki. Po pożyczeniu akcji sprzedajesz je na rynku. W pewnym momencie w przyszłości odkupisz akcje, a następnie zwrócisz udziały inwestorowi, od którego je pożyczyłeś. Zyskiem sprzedającego akcje 'na krótko' jest różnica pomiędzy ceną sprzedaży (która musi być wyższa) i odkupu akcji z rynku (musi być niższa). Im cena będzie niższa, tym większy zysk dla grającego na spadek. Jeśli cena akcji wzrośnie, to odkupienie akcji będzie cię kosztować więcej, a więc wykażesz stratę. Wszystko to może wydawać się skomplikowane, ale w rzeczywistości jest o wiele łatwiejsze niż się wydaje. Naturalnie cały proces odbywa się elektronicznie poprzez biuro maklerskie czy brokera, my tylko naciskamy odpowiedni przycisk i wysyłamy zlecenie na giełdę. Aby skorzystać z opcji krótkiej sprzedaży należy krok po kroku:
- Zidentyfikować akcje spółki, które możemy lub chcemy sprzedać krótko oraz upewnić się, czy posiadają one status ETB (easy to borrow). Z tym w większości nie ma problemu. Do nielicznych przypadków niedostępnych 'shortów' będą zaliczane spółki z tzw. puli 'top losers' w danym dniu (czyli te, które notują spadek powyżej 10% w trakcie sesji) oraz inne spółki o nikłej płynności.
- Upewnić się, że wybrana spółka spełnia wymogi naszej strategii inwestycyjnej i jest odpowiedni setup do zajęcia pozycji
- Określić dokładnie poziomy, po których będziemy odkupywać akcje (zarówno księgując zysk lub stratę)
Jakie są wady i zalety grania akcji 'na krótko'? Nie ma zysku bez ryzyka - krótka sprzedaż pozwala czerpać korzyści ze spadku wartości akcji spółki, co pozwala budować portfel spółek mieszanych - mocnych w rynku byka (na wzrost) oraz tych, które radzą sobie zdecydowanie gorzej (na spadek). Short selling ma też wady - przynajmniej teoretycznie nie ma limitu strat. Kiedy grasz longa, w najgorszym możliwym scenariuszu cena akcji firmy może spaść do zera, gdy grasz shorta spółka może rosnąć w nieskończoność. To tylko teoria, ponieważ świadomi inwestorzy lub spekulanci używają zleceń zabezpieczających, ewakuując się szybko ze stratnych pozycji.
Inną wadą stanowią wymagania brokera/domu maklerskiego do zagwarantowania większej ilości środków na rachunku maklerskim niż ma to miejsce w przypadku tradycyjnych inwestycji lub ograniczenia do wielkości zajmowanej pozycji w stosunku do środków zdeponowanych na rachunku. Wynika to z faktu ryzyka gwałtownego wzrostu ceny akcji spółki (newsy, wyniki finansowe, inne zdarzenia jak wzrostowa luka otwarcia z dnia na dzień o kilkadziesiąt proc., szczególnie odczuwalne na spółkach o mniejszej kapitalizacji) i braku możliwości pokrycia strat. Prowizje za realizację zleceń są liczone standardowo, natomiast zdarza się, że brokerzy pobierają jednorazową opłatę za możliwość wypożyczenia akcji. Natomiast inwestorzy długoterminowi przetrzymujący krótkie pozycje tygodniami, a nawet miesiącami powinni być świadomi ponoszenia kosztów wypożyczenia akcji od akcjonariusza, najczęściej wyrażone jako stopa procentowa. Wreszcie, jeżeli w portfelu trzymasz akcje spółek, które regularnie wypłacają dywidendy, konto zostanie obciążone o wartość dywidendy na rzecz właściwego akcjonariusza, który uzyskałby je, gdyby nie użyczył akcji do gry na spadek.
Krótka sprzedaż może być dochodowym sposobem na zysk, jeśli wartość akcji spadnie (a spadki często są gwałtowne), ale wiąże się z dużym ryzykiem oraz dodatkowymi formalnościami i kosztami, które trzeba ponieść.